بررسی بیان ژن و تعیین فراوانی snpهای rs1127354 و rs7270101 از ژن itpa در بیماران ms ایران

ms یک بیماری خودایمنی مزمن است که در آن میلین نورون های دستگاه عصبی مرکزی (cns) آسیب دیده و آکسون ها تخریب می شوند. تخمین زده می شود که حدود 5/2 میلیون نفر در سراسر جهان به ms مبتلا باشند. ایران در ناحیه ای با شیوع متوسط قرار دارد و آمار ابتلا به آن در کشور رو به افزایش می باشد. ms یک بیماری پیچیده است و تحت تأثیر عوامل محیطی و ژنتیکی متفاوتی می باشد. یکی از داروهایی که برای بیماران ms تجویز می شود آزاتیوپورین است. آزاتیوپورین (aza)، 6-مرکاپتوپورین (6-mp) و 6-تیوگوانین (6-tg) داروهای تیوپورینی هستند که به عنوان عوامل سرکوب کننده ی ایمنی و ضدالتهابی به کار می روند. پلی مورفیسم های ژنتیکی در ژن های کدکننده ی آنزیم های متابولیزه کننده ی این داروها از نظر ایجاد واکنش های نابه جای دارویی اهمیت دارند. یکی از این ژن ها، itpa است. ژن itpa کد کننده ی آنزیم سیتوزولیitpase می باشد که نقش مهمی را در حذف نوکلئوتید-های سه فسفاته دآمینه (itp, ditp. xtp, dxtp) از مخزن نوکلئوتیدهای آزاد داخل سلول ایفا می کند. بررسی ها نشان داده که دو جهش 94c>a (rs1127354) و ivs2+21a>c (rs7270101) باعث نقص در فعالیت این آنزیم می شوند. مشخص شده که ژن itpa دو نوع ترانسکریپت تولید می کند که ایزوفرم ii آن در افراد مبتلا به بیماران قلبی وcml افزایش نشان داده است. در این راستا، فراوانی دو snp ژن itpa و نیز بیان این ژن در بیماران ms بررسی شد. دو اسنیپ در ژن itpa تعیین ژنوتیپ شدند و فراوانی های اللی و ژنوتیپی در دو جمعیت بیمار و سالم مقایسه شد. نتایج این مطالعه حاکی از این است که بین اسنیپ های ژن itpa و ms در نمونه های جمعیت مورد مطالعه ی ما همبستگی وجود ندارد. سپس بیان دو واریانت ژن itpa در گروه بیمار و سالم تعیین و با هم مقایسه شدند که حاکی از این است که بیان واریانت 1 به طور معنی داری در بیماران ms نسبت به افراد سالم افزایش یافته است (p = 0.008). در مورد واریانت 2، اختلاف بیان بین دو گروه سالم و نرمال معنی دار نبود (p = 0.093). واژگان کلیدی: ms، itpase ،snp ، itpa، آزاتیوپورین